Kỹ thuật trồng hoa thiên lý ra hoa quanh năm

KỸ THUẬT TRỒNG HOA THIÊN LÝ - CÁCH CHỌN GIỐNG, KỸ THUẬT TRỒNG, CHĂM SÓC VÀ PHÒNG TRỪ SÂU BỆNH

 

Điều kiện sinh trưởng thích hợp cho hoa thiên lý 

Thiên lý thuộc họ dây leo, dễ trồng, khả năng kháng bệnh cao. Hoa từ cây thiên lý còn được gọi là hoa dạ lý hương không chỉ có vẻ đẹp về hình thái, mùi thơm đặc trưng mà còn được ưa chuộng trong chế biến món ăn cung cấp dinh dưỡng và hỗ trợ điều trị bệnh.

Để trồng thành công giàn thiên lý, bà con cần nắm được những điều kiện sinh trưởng sau:

• Nhiệt độ thích hợp: 20 - 35 độ C 
• Nên trồng ở những nơi có nhiều gió và ánh sáng
• Thiên lý phù hợp với nhiều loại đất khác nhau, chỉ cần duy trì độ ẩm vừa phải để cây ra hoa thường xuyên.

Nói chung, thiên lý trồng được ở cả 3 miền Bắc - Trung - Nam nhưng miền Bắc do gặp phải mùa đông lạnh nên thường chỉ được trồng rải rác, không tập trung nhiều như miền Trung và Nam. 

Kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa thiên lý 

Thời vụ trồng thiên lý

Trồng hoa thiên lý vào mùa nào là thích hợp nhất. Thực ra cây thiên lý có thể trồng được quanh năm nhưng để nâng cao tỉ lệ sống và năng suất, tốt nhất bà con nên trồng vào thời điểm từ tháng 6 - 8 dương lịch. 

Lựa chọn giống thiên lý

Chọn mua giống hoa thiên lý ở địa chỉ uy tín. Có thể chọn mua dây lươn hoặc dây thân để làm hom trồng. 

• Dây lươn: Cây trồng sẽ khỏe mạnh, thời gian lưu gốc kéo dài từ 4 - 5 năm. Tuy nhiên ra hoa chậm.
• Dây thân: Cây khỏe ra hoa nhanh nhưng thời gian lưu gốc chỉ từ 2 - 3 năm.

Theo kinh nghiệm chia sẻ từ các chuyên gia, bà con nên chọn dây thân để làm giống trồng để ra hoa nhanh, năng suất cao. 

Lưu ý: 

Phải chọn dây thân cái, bản thân cho ra nhiều hoa. 

Chọn dây thân bánh tẻ, ngả màu nâu, không quá non và cũng không quá già, đường kính từ 0,5 - 0,7cm, chiều dài mỗi hom khoảng 50 - 60cm đảm bảo có từ 4 - 5 mắt. 

Khoanh tròn phía dưới, để lại 1 - 2 mắt phía trên. Chấm gio vào 2 đầu để vết cắt không bị chảy nhựa, mất nước. 

Để kích thích hom bén rễ, sinh trưởng, bà con có thể phun thuốc Atonik.

Chuẩn bị cọc 

Để giàn chắc chắn, không bị đổ, có tuổi thọ lâu, tốt nhất bà con nên chuẩn bị cọc bằng cột bê tông hoặc sắt (loại sắt 6) có chiều dài khoảng 2m.

Cách làm giàn hoa thiên lý 

Thiên lý thuộc họ thân leo nên phải làm giàn cho cây. 

Dùng cọc đã chuẩn bị để chôn xuống đất khoảng 20 - 30cm giúp cọc chắc chắn, không bị đổ. Khoảng cách giữa các cọc nên từ 3 - 3,5m. Đóng cọc thành 2 dãy ở 2 mép giàn hoa thiên lý, phía trên dùng dây kẽm căng đan xen với nhau thành giàn.

Nếu đất rộng, nên chia thành nhiều giàn hoa thiên lý khác nhau, mỗi giàn cách nhau 1m, rộng từ 5 - 8m, bố trí theo hướng đông tây. 

Cách trồng bông thiên lý bằng hom 

Bà con bố trí hố trồng vào giữa hoặc 2 bên mép giàn đã chuẩn bị. Nếu bố trí bên mép thì hố phải trồng so le để dây thiên lý khi lên sẽ bò đều xung quanh giàn. 

Kích thước hố trồng: sâu 40cm, rộng và dài từ 0,5 - 1m. Mỗi hố cách nhau từ 3 - 4m, dùng để trồng 2 - 3 hom.

Phần đất đào lên đem đánh tơi xốp, trộn đều với phân chuồng hoai mục, phân DAP, phân bón vi sinh sau đó cho ngập ⅔ hố trồng.

Dùng hom dây thiên lý cắm phần đã khoanh tròn xuống hố, tiếp tục lấp đất lên mặt, nén chặt. Sau khi trồng, tưới nước đẫm để tăng độ ẩm giúp bộ rễ của cây thiên lý phát triển nhanh hơn

Chăm sóc cây thiên lý

Chăm sóc định kỳ 

sau khi trồng, duy trì tưới nước từ 7 - 10 ngày thì phần mắt để chừa lại bên trên sẽ bắt đầu đơm chồi non. Các chồi này cần được bảo vệ, tránh bị gãy, hỏng. 

Khi bắt đầu ra dây thiên lý, bà con chọn dây tốt nhất để làm dây chính - dây cái, đồng thời tiết bỏ một số cây quá nhỏ, không đạt yêu cầu. 

Dây thiên lý bắt đầu leo lên đến giàn thì bấm ngọn để tạo tán cấp 1. Trên tán cấp 1 có từ 8 - 10 lá, tiếp tục bấm ngọn các cành để tạo thành tán cấp 2 và phát triển tán cấp 3 tương tự đến khi toàn bộ dây thiên lý đã leo kín giàn. 

Trong suốt thời gian chăm sóc, bà con nên chủ động dẫn nhánh cho dây thiên lý tránh để các dây quấn vào nhau. Bên cạnh đó, tỉa lá già, lá vàng, lá úa. 

Từ năm thứ 2, bà con tiến hành tỉa bớt cành nhỏ, càng yếu vào tiết Đông Chí để diệt trừ và hạn chế mầm bệnh gây hại cho toàn bộ vườn trồng. 

Bón phân

Khi cây bắt đầu leo đến giàn, tiến hành bón phân lần đầu tiên bằng cách pha loãng phân với nước theo tỉ lệ 1 : 20, đem tưới xung quanh gốc, cách gốc khoảng 60cm tránh làm xót rễ.

Khi thiên lý bắt đầu cho hoa, tiếp tục bón phân bổ sung, liều lượng trung bình mỗi tháng: 5- 10kg phân chuồng ủ hoai mục + 100 - 150g phân tổng hợp NPK loại 16- 16 - 8 hoặc 20 - 20 15. Khi bón không cần xới đất mà chỉ cần rải xung quanh gốc, cách gốc một khoảng nhất định. Sau khi rải phân thì phủ thêm một lớp mùn hoặc lá khô lên bên trên để tránh phân bón bị bốc hơi khi trời nắng nóng. 

Tưới nước  

Rễ thiên lý không ăn sâu nên không chịu được ngập úng. Tuy nhiên bà con cần tưới đủ nước nếu không cây sẽ bị khô hạn, cằn cỗi, ra hoa ít, năng suất thấp. Trung bình mỗi ngày tưới 2 lần vào sáng sớm và chiều tối. 

Ngoài ra, bạn nên đầu tư một giàn phun sương trên mặt lá để phun tưới nước lên bên trên mặt lá vào những ngày thời tiết nắng nóng. Tưới nước lên mặt lá để giảm thoát hơi nước qua lá, hạn chế tối đa các tổn hại đến hoa. 

Bí quyết để kích thích cây thiên lý ra hoa quanh năm

Thông thường mùa đông lạnh, thiên lý sẽ ngừng ra hoa, tuy nhiên để  thiên lý nở hoa nhanh, nở quanh năm, bà con có thể áp dụng phương pháp kích thích ra hoa như sau:

• Tiến hành tỉa bớt cành nhỏ, yếu, cành bị sâu bệnh, nhánh phụ, chỉ để lại nhánh chính trên giàn. 
• Kết hợp bón phân hữu cơ, phân vi sinh, tưới nước để kích thích bộ rễ cây phát triển. 

Như vậy qua mùa đông sang xuân, nhánh chính sẽ tiếp tục đâm chồi, cho ra cành mới và hoa.  

Ngoài ra, vào mùa đông, những tháng ngắn ngày, như tháng 2 âm lịch, bà con có thể mắc thêm bóng đèn rải đều trên giàn để sưởi ấm cho thiên lý. Đây cũng là một biện pháp kích thích cây ra hoa quanh năm. 

Mỗi đêm duy trì thời gian thắp từ 4 - 5 tiếng, chia làm 2 khung giờ: từ 19h đến 22h và từ 3h đến 5h sáng hôm sau. 

Phòng trừ sâu bệnh cho cây thiên lý

Ưu điểm của cây thiên lý là khả năng chống chịu bệnh tốt, ít bị sâu bệnh hại. Tuy nhiên khi trồng thiên lý, bà con cũng cần để ý một số loại sâu bệnh hại như: rệp, rầy mềm, nấm đen và bọ trĩ. 

Các loại sâu bệnh hại này sẽ phát triển rất nhanh vào mùa nắng nóng, đúng vào thời điểm hoa thiên lý nở rộ. 

Với rệp và rầy mềm, khi mới phát hiện, bà con có thể dùng chổi lông và tờ giấy bìa cứng để quét rệp vào rồi giấy rồi mang đi đốt, tránh để lây lan ra khắp giàn. 

Khi bắt đầu ra nụ hoa, rệp cũng có thể chui vào bên trong và tấn công. bà con kiểm tra bằng cách dùng tăm nhọn cho vào kẽ chùm nụ, nếu thấy rệp thì đẩy chúng ra. 

Nếu như dịch bệnh phát triển mạnh, cần dùng thuốc đặc trị theo khuyến cáo của đơn vị cung cấp thuốc bảo vệ thực vật để phun trên mặt, tránh để lây lan trên diện rộng, làm ảnh hưởng đến hoa ở thời điểm thu hoạch. 

Phải có thời gian cách ly từ 15 - 20 ngày mới được thu hoa, nếu không sẽ gây ngộ độc, làm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dùng. 

Ngoài ra, bà con cũng tiến hành cắt tỉa những cành, lá bị sâu bệnh, cành yếu, cành già giúp giàn thiên lý trở nên thông thoáng, quang hợp tốt, hạn chế mầm bệnh.   

Thu hoạch hoa thiên lý

Nếu chăm sóc và tưới tiêu đúng quy trình, bón đủ liều lượng phân thì bà con sẽ thu được hoa thiên lý từ thời điểm tháng 5 đến tháng 10 trong năm. Sau tháng 10 thu hoạch, bà con tiến hành thêm kỹ thuật kích thích ra bông thiên lý vào đàu mùa xuân thì sẽ thu hái được quanh năm. Hoa có mùi thơm nhẹ, mọc thành từng chùm từ những nách lá. Mỗi bông hoa có màu xanh lục hoặc màu vàng bắt mắt, có 5 cánh nở đều, đẹp. 

Khác với các loại hoa khác, bà con thu hoạch hoa thiên lý vào buổi chiều. Dùng kéo cắt nhẹ từng chùm. Sau khi cắt thì đem về rải rộng ra nhà, nên để trong bóng tối hạn chế hoa nở để tăng giá trị xuất bán ngày hôm sau.